پزشک خانواده؛ قلب مراقبت‌های بهداشتی
تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۸۲۳۸۰
پزشکان خانواده اغلب به چند دلیل به عنوان قلب برنامه مراقبت‌های بهداشتی کشورها تلقی می‌شوند.
به گزارش مشرق، ابراهیم نوری گوشکی، متخصص پزشکی خانواده، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در یادداشتی به مناسبت روز جهانی پزشکی خانواده ٬ بیان داشت:پزشکان خانواده معمولاً اولین نقطه تماس برای جامعه سالم و بیمار هستند که به دنبال مراقبت‌های بهداشتی درمانی هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آنها مراقبت مستمر و جامعی را در طول زندگی خود به افراد سالم و بیمار ارائه می‌دهند و روابط طولانی مدت با آنها ایجاد می کنند. این امر به پزشکان اجازه می‌دهد تا تاریخچه پزشکی، سبک زندگی و شرایط اجتماعی جامعه تحت نظر خود را درک کنند و مراقبت و پشتیبانی شخصی به آنها ارائه دهند.
رویکرد کل نگر: پزشکان خانواده با در نظر گرفتن سلامت جسمانی جامعه تحت پوشش، نه تنها رویکردی کل نگر به مراقبت های بهداشتی دارند، بلکه بهبود روابط عاطفی، اجتماعی و روانی او را نیز در نظر می‌گیرند. آنها بر مراقبت‌های پیشگیرانه، غربالگری و تشخیص زود هنگام بیماری‌ها برای کمک به بیماران برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌های مزمن تمرکز می‌کنند.
هماهنگی مراقبت: پزشکان خانواده به عنوان نقطه مرکزی هماهنگی برای نیازهای مراقبت‌های بهداشتی جامعه عمل می‌کنند. آنها با سایر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی مانند متخصصان و بیمارستان‌ها کار می‌کنند تا اطمینان حاصل نمایند که افراد، بهترین مراقبت ممکن را دریافت می‌کنند و از تکرار خدمات جلوگیری می‌کنند.
حمایت و آموزش: پزشکان خانواده حامیان جامعه تحت پوشش خود هستند و به آنها کمک می کنند تا در سیستم مراقبت های بهداشتی حرکت کنند و به منابع مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند. آنها همچنین به بیماران در مورد سلامتی خود، از جمله نحوه مدیریت شرایط مزمن بیماری، انتخاب شیوه زندگی سالم و پیشگیری از بیماری، آموزش می دهند.
پزشکان خانواده نقش مهمی در ارتقای سلامت و رفاه افراد و جوامع دارند. فداکاری، شفقت و تخصص، آنها را به قلب مراقبت های بهداشتی و منبع قابل اعتماد حمایت برای بیماران و خانواده ها تبدیل می کند.
پزشکان خانواده همواره ستون فقرات مراقبت‌های بهداشتی بوده‌اند. پزشکان خانواده همواره بستر مراقبت جامع، دلسوزانه و مردم محور بوده‌اند.
پزشکان خانواده دیدگاه منحصر به فردی به چالش‌های سلامت بیماران دارند و می‌توانند مراقبت‌های جامع ارائه کنند، نقش عمده‌ای در این محور به سمت مراقبت‌های بهداشتی اولیه ایفا می‌کنند.
ما معتقدیم که تمرکز باید بر مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه و مراقبت‌های اجتماعی باشد و باید از نیروی انسانی موجود به ویژه پزشکان خانواده در حوزه مراقبت و پیشگیری، استفاده بهتری صورت گیرد.
انسانی‌سازی مراقبت‌های اولیه به این معناست که پزشکان خانواده (آنها با نام‌های متعددی به کار می‌روند: پزشکان عمومی، پزشکان خانگی، مشاوران اولیه) باید بیشتر درپیشگیری و مراقبت‌های بهداشتی مشارکت داشته باشند و فقط به‌عنوان سرپرست و دروازه‌ای برای خدمات ثانویه کار نکنند.
دولت‌ها باید مسئول هماهنگ سازی مراقبت‌های بهداشتی درمانی باشند زیرا این بخشی از زیرساخت‌های مراقبت‌های بهداشتی در کشورهایشان است. دولت‌ها همچنین موقعیت خوبی برای تسهیل همکاری‌های لازم میان گروه‌های ذینفع مختلف، با حمایت از سیاست‌های مؤثر دارند. نیاز آشکار به طرح‌های «انسان محور» در تمام طیف‌های مراقبت‌های بهداشتی (از جمله فناوری‌های جدید) وجود دارد. این امر حیاتی است زیرا می تواند به بهینه سازی تجربه بیمار کمک کند.
در حال حاضر در چندین کشور و منطقه جهان، اهرم کافی برای حرکت به سمت این اهداف فراهم شده است. جوامع بیمار باید بحث را حول آگاهی و درک اهمیت قرارداد اجتماعی موجود و تغییرات بالقوه آن هدایت کنند. از همه ذینفعان خواسته می شود که به طور مداوم به این چارچوب‌ها برای رویکردی انسانی به مراقبت‌های بهداشتی احترام بگذارند و به کار گیرند و بیش از هر گروه دیگر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، پزشکان خانواده نقش محوری منحصر به فردی به عنوان مباشر سیستم مراقبت‌های بهداشتی عمومی دارند، هر چند در سیستم مراقبت‌های بهداشتی، محدودیت‌هایی وجود دارد، از جمله ناتوانی در تمرکز بر حذف نابرابری‌های بهداشتی و تامین به موقع منابع مالی به عنوان محرک اصلی قدرت در مراقبت‌های بهداشتی.
در هر صورت، پزشکان خانواده، مراقبت‌های اولیه و مستمر را برای کل خانواده در جوامع ارائه می کنند و به مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی رسیدگی می کنند و خدمات کامل مراقبت‌های بهداشتی را با سایر متخصصان هماهنگ می‌کنند.
در کشور جمهوری اسلامی ایران نیز بیش از ٣٨ سال از توفیقات اجرای طرح گسترش شبکه‌ها با رعایت اصول PHC در روستاها می‌گذرد که موجب مباهات نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران در گوشه و کنار دنیا بوده است ازآنجائیکه از سال ١٣٨٤ تا کنون با حفظ همان ساختار، طرح بیمه رایگان روستائیان با طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در مناطق روستایی، عشایری و شهرهای زیر ٢٠ هزار نفر، موجبات ارتقای سلامت بیشتر روستائیان را فراهم آورد.
به عقیده بسیاری از کارشناسان کشوری و بین‌المللی تکیه بر همان اصول با برطرف کردن نقاط ضعف برنامه آن از یک طرف و از طرف دیگر توفیق نه چندان رضایت بخش مردم و ارائه دهندگان خدمت در ارائه نسخه ۰۲ شهری در فارس و مازندران که تغییرات اساسی را در ارتقای سلامت به همراه نداشت. تیم کارشناسی ما بر آن شد که با توجه به نقاط ضعف بسته‌های موجود (روستایی و شهری) مدلی از اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع را با رویکرد تیم محور آنطور که در شبکه‌های روستایی کشور اتفاق افتاد، در کل کشوراعم ازروستا و شهر با شرایطی تقریبا یکسان به اجرا در آوریم.
اصول استراتژیکی که در این مدل رعایت می کنیم عبارتند از:
١-تغییر رویکرد از پزشک خانواده مراقبت کنندهِ خانواده محور به تیم پزشکی خانواده مراقبت کننده جامعه محور که با مسئولیت و مدیریت پزشک خانواده مراکزخدمات جامع سلامت و پزشکان مراقب محله سلامت، وظایف جامع خود را انجام خواهند داد.
٢-حفظ ساختار شبکه‌های بهداشتی درمانی موجود و نیرو های موجود و ایجاد زیر ساخت جدید مشابه خانه بهداشت و بهورز (خانه مراقب و مراقبِ محله) در شهر ها که خدمات را به صورت فعال با همان الگوی روستا ارائه خواهند داد.
٣-استفاده از ظرفیت پزشکان بخش خصوصی به عنوان پزشک همکارِ پزشک خانواده (نه پزشک خانواده) که در درمان بیماران به یاری پزشکان خانواده خواهند آمد
٤-نظام ارجاع سطح یک به دو (عمومی به متخصص) بصورت آزاد و توسط هر پزشک عمومی در هر کجای ایران صورت می گیرد.
٥-نظام مدیریت فن آوری اطلاعات سلامت در برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع جریان محور خواهد بود که حول پرونده الکترونیک سلامت، فرآیندهای اجرای این مدل را تسهیل خواهد نمود.
٦-مسئله محوری، یکپارچگی و جامع نگری فرآیندهای سلامت به جای سازمان محوری.
منبع: مشرق
کلیدواژه: انتخابات ترکیه قیمت سلامت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جمهوری اسلامی ایران پزشک خانواده خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت مراقبت های بهداشتی پزشکان خانواده پزشکی خانواده پزشک خانواده نظام ارجاع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۸۲۳۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزئیات جدید از حادثه مسمومیت الکلی پزشکان در مهمانی شیراز/ هیچ‌کس به کما نرفته/ مسمومیت با «متانول» نبوده است
الهه جعفرزاده: طی هفته گذشته در پی انتشار خبری مبنی بر برگزاری یک مهمانی خصوصی در شیراز با حضور مهمانان پزشک، اعلام شد ۲۹ نفر از افراد حاضر در مهمانی دچار مسمومیت الکلی و در بیمارستان بستری شدند.
اخبار منتشرشده از سوی رسانه‌های رسمی تا به امروز، حاکی از آن است که طی این اتفاق، چند تن از مهمانان دچار نارسایی کلیوی شده‌اند، یک پزشک زن فوت شده و یک پزشک دیگر به کما رفته است.
خبر «نارسایی کلیوی چند تن از پزشکان» کذب است
دکتر هادی یزدانی، پزشک و دکترای حرفه‌ای پزشکی، پیرویِ این موضوع در گفت‌وگو با خبرآنلاین، در قالب اطلاعات تکمیلی و معتبر می‌گوید: «خبر فوت پزشک خانم در این حادثه صحت دارد، اما خبری که مبنی بر نارسایی کلیوی چند تن دیگر از پزشکان منتشر شده، به ضرس قاطع غلط است.»
او، به نقل از منابع موثق محلی، اشاره می‌کند: «پنج نفر از حاضران در مهمانی به درخواست خود، دیالیز کلیوی شدند. آزمایش‌های انجام‌شده، نشان‌دهنده اسیدوز خون در این افراد بود؛ که سبب شد این پنج نفر با آگاهی و خواست شخصی دیالیز انجام دهند.»
همچنین بر اساس پیگیری‌های صورت‌گرفته از سوی خبرآنلاین و گفت‌وگو با یکی از پزشکان شیراز، مشخص شد که «هیچ‌یک از این افراد به کما نرفته‌اند و اخباری که پیرامون این موضوع در حال انتشار است، صحت ندارد. حتی خبر «مسمومیت ۲۹ نفر» نیز کذب است؛ زیرا در مجموع حدود پنج [الی شش] نفر دچار مسمومیت شده بودند که با انجام دیالیز، شرایطشان بهبود یافت.»
به بیان ساده‌تر، تنها تلفات ناشی از این اتفاق، فوت یک پزشک زن است و باقی افراد در سلامت کامل به سر می‌برند.
حادثه اخیر، مسمومیت با «متانول» نبوده؛ نتایج آزمایشات چیز دیگری را نشان می‌دهد
در ادامه گفت‌وگو، این پزشک تصریح می‌کند: «مسمومیت اخیر، ناشی از مصرف متانول نبوده؛ چرا که بررسی‌ها و نتایج آزمایشات، مصرف ماده‌ای دیگر به نام «اتیلن گلیکول» را تأیید می‌کند.»
دکتر مهرداد شریفی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نیز پیش‌تر اعلام کرده بود که «مشروبات مورد استفاده در این مهمانی، تقلبی و دست‌ساز و حاوی الکل صنعتی بوده است».
شایان ذکر است که در روند تولید مشروبات الکلی (اتانول)، برخی ترکیبات سمی، به‌ویژه متانول، بدون دخالت خارجی و به مقدار بسیار کم طی فرآیند تخمیر شکل می‌گیرند و سبب سمی شدن نوشیدنی می‌شوند. اما در خصوص اتیلن گلیکول باید گفت که این یک ماده شیمیایی و صنعتی است و معمولاً در فرآورده‌هایی مانند ضد یخ برای موتور اتومبیل استفاده می‌شود و مصرف خوراکی آن به هیچ‌وجه رایج و مرسوم نیست.
دکتر مهرداد اسماعیلیان، متخصص طب اورژانس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این‌باره به خبرآنلاین می‌گوید: «اتیلن گلیکول در فرآیند تخمیر مشروبات الکلی تولید نمی‌شود و اگر نتایج آزمایشات مندرج در پرونده پزشکان مسموم شیراز نشان‌دهنده مصرف اتیلن گلیکول باشد، قدری عجیب است و محتمل است که این ماده به‌صورت دستی و با دخالت خارجی به نوشیدنی‌ها افزوده شده باشد؛ چرا که تشکیل طبیعی آن در مکانیسم تولید الکل جای نمی‌گیرد.»
او ادامه می‌دهد: «اغلب مسمومیت‌های الکلی در ایران ناشی از مصرف الکل‌های دست‌ساز است و به این دلیل که در روند تولید این مشروبات هیچ نظارت و کنترلی روی فرآورده وجود ندارد، تشکیل ترکیبات سمی در الکل ناگزیر است.»
تا وقتی سطح اتانول در خون بالا باشد، علائم مسمومیت ظاهر نمی‌شوند
مراجعه به پزشک در ساعات اولیه را جدی بگیرید
یکی از عمده مشکلاتی که در خصوص مسمومیت‌های الکلی مطرح است، تعلل در مراجعه به مراکز درمانی است؛ که البته این قصور از سوی مصرف‌کننده نیست، بلکه علائم با تأخیر بروز پیدا می‌کنند. به عبارتی، مصرف‌کننده در ساعات اولیه هیچ‌گونه اختلال بینایی، کاهش سطح هوشیاری، مشکلات مغزی و ... را تجربه نمی‌کند.
اسماعیلیان در توضیح این مسئله می‌گوید: «علت دیر نمایان شدن علائم مسمومیت این است که در لحظات نخست پس از مصرف مشروبات الکلی، سطح اتانول در خون بالاست؛ اما به مرور و با پایین آمدن سطح اتانول در طی فرآیند جذب و متابولیسم، متانول خود را نشان داده و عملکرد بدن فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ آن وقت تازه علائم مسمومیت نمود پیدا می‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «بسته به میزان مصرف، شدت علائم و زمان بروز آن در افراد متفاوت است؛ حتی در برخی موارد ممکن است علائم تا ۲۴ ساعت بعد هم ظاهر نشوند و فرد متوجه مسمومیت نشود. اما در اغلب موارد ۶ الی ۱۲ ساعت پس از مصرف، علائم نمود پیدا می‌کنند.»
مسمومیت با متانول چگونه از مسمومیت با اتیلن گلیکول تمییز داده می‌شود؟
بنا به گفته این متخصص طب اورژانس، عمده عوارض مصرف متانول، مغزی است؛ به طور مثال در پی مصرف متانول، ممکن است مصرف‌کننده در پی علائم عصبی، دچار کاهش سطح هوشیاری شود، یا اعصاب چشمی درگیر شوند که در بر دارنده اختلالات بینایی و حتی کوری است. در مواردی که حجم مصرف بسیار زیاد باشد، فرد دچار ایست قلبی-تنفسی می‌شود و احتمال مرگ بالاست.
اما عوارض مسمومیت با اتلین گلیکول اغلب کلیوی است، هرچند عوارض مغزی نیز در این مورد قابل مشاهده است اما سطح آن نسبت به مسمومیت با متانول کمتر است و در عوض، صدمات کلیوی جدی‌تر، اختلال در عملکرد قلبی، ریوی و حتی مرگ را به همراه دارد.
اسماعیلیان در رابطه با نحوه تشخیص دقیق نوع مسمومیت می‌گوید: «آزمایش گاز خون شریانی (ABG)، بهترین راه برای تمییز مسمومیت با اتیلن گلیکول از متانول است؛ که طی آن اگر در ادرار مصرف‌کننده، «کریستال کلسیم اگزالات» مشاهده شد، مسمومیت با اتیلن گلیکول تشخیص داده می‌شود.»
بیشتر بخوانید:
مشروبات تقلبی باز هم قربانی گرفت/ مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز/ یک نفر فوتی و یک نفر در کما این علائم نشان می‌دهد که مشروب تقلبی مصرف کرده‌اید۴۷۲۳۲
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901326
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان